Publikacje

THE POWER OF OPEN
oprac. Creative Commons, 2011

wersja językowa: PL/EN

Najlepsze historie wykorzystania licencji Creative Commons zostały zebrane i wydane przez Creative Commons w książce The Power of Open. To zbiór przykładów pokazujących pozytywny wpływ Creative Commons na  inicjatywy i projekty podejmowane w różnych dziedzinach – edukacji, nauki, sztuki, produkcji i przez niemal każdego typu instytucje. Power of Open prezentuje wartość otwartych modeli opartych na kulturze współpracy, dzielenia się i remiksu. W książce znajdują się przykłady działań dużych organizacji i indywidualnych twórców, np. Nina Paley, Public Library of Science, wydawnictwo Bloomsbury Academic, producent samochodów FIAT, Open University w Wielkiej Brytanii.  Przykłady zostały wybrane z międzynarodowej bazy Case studies zawierającej opis wdrożeń Creative Commons z całego świata.

Książkę można za darmo pobrać ze strony http://thepowerofopen.org/ w kilku wersjach językowych. Polska wersja została opracowana przez Creative Commons Polska (tłumaczenie do pobrania w PDF). Drukowane egzemplarze można kupić przez sklep Lulu.com (cena około 11 Euro).

OTWARTOŚĆ W PUBLICZNYCH INSTYTUCJACH KULTURY
oprac. Justyna Hofmokl, Alek Tarkowski, Kamil Śliwowski, 2011

wersja językowa: PL

Jest to zbiór tekstów poświęconych otwartym modelom prawa autorskiego adresowany bezpośrednio do instytucji kultury. W przewodniku znajdują się między innymi porady prawne, opisy dobrych praktyk, wyjaśnienia zagadnień związanych ze stosowaniem licencji Creative Commons i Domeną publiczną, dozwolonym użytkiem. Całość otwiera wywiad z Hanną Wróblewską, dyrektorką „Zachęty” Narodowej Galerii Sztuki. Ta instytucja wprowadza obecnie pionierski program „Otwarta Zachęta”. W przewodniku znajdziemy także wyjaśnienie czym są GLAM-y oraz otwartościowe case studies różnych instytucji kultury. Publikacja zawiera również przetłumaczone po raz pierwszy na język polski rekomendacje otwartości dla instytucji kultury sformułowane przez międzynarodowe Stowarzyszenie Communia działające na rzecz Domeny publicznej. „Otwartość w publicznych instytucjach kultury” to pierwszy projekt realizowany w ramach Medialab Gdańsk, nowej inicjatywy Gdańsk 2016 przy współpracy z Koalicją Otwartej Edukacji. Pobierz publikację w formacie PDF.
Licencja dla przewodnika: Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0.

A BASIC GUIDE TO OPEN EDUCATIONAL RESOURCES
oprac. Neil Butcher dla Commonwealth of Learning, 2011

wersja językowa: PL/EN

Przewodnik wydany przez UNESCO i Commonwealth of Learning (CoL) jest poświęcony Otwartym Zasobom Edukacyjnym. Łączy w sobie informacje podstawowe dla osób zajmujących się edukacją i chcących zacząć wykorzystywać OZE ze szczegółową analizą założeń ruchu i korzyści. W przewodniku znajdują się także porady dla autorów zasobów edukacyjnych. W naszym odczuciu ta publikacja jest bardzo wartościowa, w systematyczny sposób porządkuje informacje i odpowiada na najczęściej pojawiające się pytania. Dlatego dzięki wsparciu Koalicji, Podręcznik został przetłumaczony na język polski.
Wprawdzie Przewodnik pokazuje OZE w kontekście edukacji wyższej, ale jest napisany na tyle uniwersalnie, że przedstawiciele każdego sektora i szczebla edukacji znajdą w nim ciekawe informacji. W pierwszej części znajdziecie odpowiedzi na zestaw kilkunastu pytań o otwarte zasoby, w drugiej części argumenty przemawiające za OZE, w trzeciej implikacje dla osób planujących procesy edukacyjne i osób decyzyjnych. Zdecydowanie nie można pominąć dodatków o licencjach, o otwartym oprogramowaniu, ale przede wszystkim o mapowaniu OZE – który jest bardzo rozbudowanym katalogiem przykładów gdzie szukać otwartych treści edukacyjnych.

Tłumaczenie na j. polski powstało dzięki wsparciu Open Society Institute i jest dostępne na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach. Tłumaczenie do pobrania w PDF i oraz w serwisie Scribd.

GUIDELINES FOR OPEN EDUCATION RESOURCES (OER) IN HIGHER EDUCATION
oprac. Commonwealth of Learning, UNESCO, 2011

wersja językowa: EN

Rekomendacje kładą bardzo duży nacisk na jakość zasobów oraz systematyczne tworzenie zasobów przez instytucje publiczne. Rekomendacje będą promowane podczas World OER Congress (20-22 czerwca 2012) w Paryżu, podczas którego UNESCO i COL będą namawiać uczestniczące państwa do podpisania deklaracji na rzecz wdrażania Otwartych Zasobów Edukacyjnych.

Licencja dla przewodnika: Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0

CREATIVE COMMONS: A USER GUIDE
oprac. Simone Aliprandi, 2011

wersja językowa: EN

Przewodnik dla użytkowników Creative Commons napisany w praktyczny sposób pod kątem osób korzystających lub planujących korzystanie z modeli licencjonowania Creative Commons. Przewodnik to kompendium napisane przystępnym językiem. Znajdziecie tutaj zarówno wyjaśnienie mechanizmów działania licencji, jak i szczegóły techniczne. Autorem publikacji jest Simone Alipandi, włoski prawnik i stażysta w CC.

Licencja dla przewodnika: Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach.

PRZEWODNIK PO OTWARTEJ NAUCE
oprac. Hofmokl Justyna, Alek Tarkowski, Bożena Bednarek-Michalska, Krzysztof Siewicz, Jakub Szprot, 2009

wersja językowa: PL

W ramach projektu Otwórz książkę ICM UW powstał Przewodnik po otwartej nauce. Publikacja, z którą zdecydowanie warto się zapoznać.  Przybliża naukowcom, studentom (oraz wszystkim innym zainteresowanym osobom) kwestie związane z otwartością komunikacji i współpracy naukowej. Przewodnik  to pierwsza, kompleksowa publikacja o otwartej nauce dostępna w języku polskim. Najwięcej miejsca autorzy poświęcają na założenia i działania ruchu Open Access, ale również szeroko opisane są inicjatywy na rzecz otwartych zasobów edukacyjnych, otwartości dostępu do danych badawczych czy Nauki 2.0. W bardzo przystępny sposób tłumaczy zmiany jakie w ostatniej dekadzie nastąpiły w systemie komunikacji naukowej, których wspólną cechą jest rosnąca otwartość naukowych treści. Publikację uzupełniają rekomendacje dotyczące wdrażania otwartej nauki w Polsce, dział pytań i odpowiedzi dotyczący aspektów prawnych otwartej nauki (m.in. licencji Creative Commons) oraz tłumaczenia podstawowych deklaracji otwartości w nauce.

Przewodnik zyskał poparcie Departamentu Strategii Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, którego dyrektor, Krzysztof Gulda polecił go pracownikom polskich instytucji naukowych jako dobre źródło wiedzy o otwartej nauce.

Licencja dla przewodnika: Creative Commons Uznanie Autorstwa Polska 3.0.

ANATOMIA WOLNYCH LICENCJI
oprac: autor tekstu: Tomasz “Polimerek” Ganicz; korekta i redakcja tekstu: Agnieszka “Nova” Kwiecień; układ i dobór grafik: Leszek “Leafnode” Kurpiński, 2010

wersja językowa: PL

Anatomia wolnych licencji to praktyczna broszura o wolnych licencjach opracowana przez Stowarzyszenia Wikimedia Polska. W przystępny sposób tłumaczy podstawy i ideę wolnego licencjonowania oraz przedstawia zalety wolnych licencji i domeny publicznej. W Anatomii znaleźć można wskazówki jak prawidłowo oznaczać własne prace, które chcemy opublikować na w pełni otwartych zasadach oraz w jaki sposób zaznaczać, że z takich właśnie prac skorzystaliśmy sami.W publikacji znajdziemy odpowiedź na następujące pytania: Co to jest wolna licencja? Dlaczego naruszenie licencji jest złe? Jak dotrzymać warunków licencji? Jakie są najczęściej stosowane typy licencji? Czym jest domena publiczna?

Licencja broszury: treść udostępniona jako domena publiczna.

OTWARTY KURS OPEN ACCESS – OTWARTA NAUKA
red. Karolina Grodecka, Bożena Bednarek-Michalska, 2011

wersja językowa: PL

Otwarty kurs e-learningowy na temat nowych modeli komunikacji naukowej. Kurs został opracowany przez Centrum e-Learningu Akademii Górniczo-Hutniczej oraz Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu przy wsparciu Electronic Information for Libraries oraz współpracy działaczy i fachowców od informacji z całej Polski zajmujących się aspektem otwartości w nauce oraz zasobami nauki. Celem kursu jest dostarczenie podstawowej wiedzy na temat nowych modeli komunikowania się w nauce, jakie rozwijają się wraz z nowymi technologiami od 1990 roku

Licencja dla kursu Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska

WDROŻENIE I PROMOCJA OTWARTEGO DOSTĘPU DO TREŚCI NAUKOWYCH I EDUKACYJNYCH
oprac. Zespół ICM pod kierownictwem prof. Marka Niezgódki, 2011

Ekspertyza dotyczy szeroko pojętej problematyki związanej z otwartymi modelami w nauce. Jest to zakres tak szeroki, że koniecznością stało się jego doprecyzowanie połączone z wyeksponowaniem roli modeli otwartych w komunikowaniu naukowym. Obecne opracowanie, zgodnie z ustaleniami zamówienia złożonego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, skupia się na analizie sposobów wdrażania modeli otwartego dostępu do treści naukowych i edukacyjnych na świecie oraz prezentuje propozycje zasad implementacji otwartego dostępu, z uwzględnieniem specyfiki polskiego systemu naukowego i edukacyjnego oraz wniosków płynących z wdrożenia różnych modeli otwartego dostępu na świecie. Ekspertyza dostępna na licencji Creative Commons BY.

Pełny tekst ekspertyzy dostępny w PDF.

WOLNA KULTURA
aut. Lawrence Lessig, 2005

wersja językowa: PL

Jedna z pierwszych pozycji książkowych poświęconych problematyce wolnej kultury, reżimowi praw autorskich i technologii. Lawrence Lessig, profesor prawa na Uniwersytecie Stanforda i czołowy amerykański działacz walczący z istniejącym reżimem praw autorskich, wydał pod koniec marca 2004 książkę Free Culture, jednocześnie udostępniając jej treść w internecie, na warunkach pozwalających na niekomercyjne rozpowszechnianie i modyfikację. W porozumieniu z prof. Lessigiem i tłumaczami w maju 2005 książka ukazała się nakładem WSiP w księgarniach na terenie Polski. Jej tłumaczenie jest dostępne online w serwisie Otwórz książkę. Treść książki dostępna licencji Creative Commons Uznanie Autrorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach.

REMIX
aut. Lawrence Lessig, 2008

wersja językowa: EN

W drugiej książce Remiks. Aby sztuka i biznes rozkwitały w hybrydowej gospodarce Lawrence Lessig dowodzi, że obowiązujące prawo autorskie w znacznej mierze jest nieskuteczne – wojna z wymianą plików toczy się już od dziesięciu lat. Inspiracją do napisania Remixu była wojna o prawa autorskie, przez którą ludzie prawomyślni rozumieją nie wojnę przeciwko prawom autorskim prowadzoną przez piratów, lecz wojnę przeciwko piractwu, które „zagraża przetrwaniu” określonych ważnych branż amerykańskiego przemysłu. Książka dostępna na licencji Creative Commons Uznanie Autrorstwa – Użycie niekomercyjne. Polskie tłumaczenie ukazało się nakładem Wydawnictw Akademickich i Profesjonalnych w 2009 r.