W XXI Ogólnopolskim Tygodniu Bibliotek przygotowaliśmy wiele atrakcji dla młodzieży. Wśród nich znalazły się: gra terenowa z historią Biblioteki w tle, happening czytelniczy w dniu symbolicznych Imienin Biblioteki oraz warsztaty „Fair play? OK!” dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej i szkoły średniej.
Celem happeningu czytelniczego, w którym udział wzięli uczniowie klas siódmych Szkoły Podstawowej nr 1 im. Janusza Kusocińskiego w Ożarowie Mazowieckim, promowanie zasad fair play oraz wartości takich, jak: szacunek, odwaga, pomaganie i empatia w codziennym życiu. Wszystkie omawiane wartości przedstawione zostały w oparciu o wybrane fragmenty tekstów współczesnej literatury młodzieżowej i popularnonaukowej. Zajęcia, poprowadzone przez Bibliotekarzy w formie mini-warsztatów, nawiązywały do tegorocznego hasła Tygodnia Bibliotek „Biblioteka – miejsce na czasie”, były nie tylko formą promocji czytelnictwa, ale też młodzieżowych zbiorów Biblioteki Publicznej. Ich uczestnicy pracowali w 4 grupach, które poruszały się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W każdym z czterech miejsc spędzili 15 minut. A tam czekały na nich…
Warsztaty „Nie tylko słowa – trochę o komiksach” / prowadzenie Łukasz Wojdyga
O tym, że czytanie i oglądanie komiksów jest wartościowe warto mówić zawsze, bo to fantastyczne medium łączące obraz i słowo. Rozmawialiśmy więc o tym, że dzieci poznają świat przez obrazy, porównując te obrazy z innymi i dopasowując do nich usłyszane słowa. W miarę upływu czasu obrazy stają się bardziej szczegółowe, a później zmniejszają się, przyjmując kształty liter i łącząc się w słowa. W ten sposób ludzie od pięknych obrazów przechodzą do monochromatycznego pisma. Lecz ich mózgi, nauczone za młodu pięknych i kolorowych obrazów, lubią wracać do tego, co już znają, a komiksy potrafią zaskoczyć artystycznymi grafikami dołączając jeszcze do tego słowa. Podczas naszych krótkich spotkań z młodzieżą spróbowaliśmy przeanalizować komiksowe kadry, by zobaczyć czy uda nam się na jednym rysunku zmieścić uczucia wyrażone bez słów. Szybki kurs rysowania tzw. postaci-solniczek, pozwolił nam zobaczyć na papierze małych ludzi z dużymi uczuciami. Zdziwienie, przerażenie, radość, smutek, złość czy ulga pojawiły się jako kilka kropek i kresek na twarzach naszych ludzików. Proste rysunki miały pokazać, że wystarczy jeden mały gest, grymas czy „maska”, by nasze twarze wyraziły więcej niż słowa: emocje, uczucia czy stan psychiki. I że czasem nie trzeba słów, by móc wyrazić siebie.
Warsztaty „Mowa nienawiści <-> Mowa przyjaźni” / prowadzenie Ewa Pawlak
Czym jest nienawiść i co na nią zasługuje? Czy jakieś zwykłe, codzienne sytuacje mogą wywołać nienawiść? Czy tylko „wielkie” sprawy, jak rasizm, antysemityzm, brak tolerancji i zrozumienia dla innych religii, kultur czy orientacji seksualnej? Podczas tego warsztatu podjęliśmy z młodzieżą próbę zdefiniowania nienawiści i tego, czym jest mowa nienawiści oraz hejt, rozmawialiśmy też o skali problemu wśród młodych ludzi. Bardzo trudnym momentem każdego ze spotkań było uświadomienie sobie bezradności systemu prawnego i sposobów walki z mową nienawiści podejmowanych przez instytucje rządowe i pozarządowe, a także zrozumienie konsekwencji, jakie niesie brak przeciwdziałania hejtowi. By lepiej zrozumieć te mechanizmy sięgnęliśmy do współczesnej literatury młodzieżowej, czytając fragmenty książek: „Sekrety Humli Hansson” K. Sigunsdotter i E. Eriksson, „Free lunch. Darmowy obiad” R. Ogle, „Pasztety do boju!” C. Beauvais, „Zielone martensy” J. Jagiełło i dwóch tomów „Gorzkiej czekolady”. W wybranych tekstach pojawiła się oczywiście także alternatywa – mowa przyjaźni, która zdecydowanie bardziej przypadła do gustu młodzieży.
Warsztaty „Polscy olimpijczycy. Fair play w sporcie i w życiu” / prowadzenie Ewa Krupa
Na igrzyskach letnich i zimowych polscy olimpijczycy zdobyli łącznie 321 medali, w tym 79 złotych, 96 srebrnych i 146 brązowych. Reprezentując nasz kraj promowali nie tylko swoje umiejętności sportowe, ale też zasadę fair play, czyli uczciwą i czystą rywalizację, szacunek dla przeciwnika, umiejętność godnego świętowania własnych sukcesów i honorowe znoszenie porażek, które są nieodłącznym elementem sportu. Ale czy tylko sportu? Czy w życiu codziennym zasady fair play także obowiązują? Czy sportowcy stosują zasadę fair tylko na boisku, bieżni, czy kolarskim torze? Tutaj nasuwa się także pytanie czy i jak MY możemy ich naśladować? Po quizie, sprawdzającym wiedzę ze 100-lecia startów naszych olimpijczyków, nastąpiły burzliwe rozmowy i dyskusje dotyczące idei fair play. Jednocześnie każdy uczestnik wskazał czym dla niego jest ta idea, nie tylko w sporcie, ale w życiu codziennym. Okazało się, że szacunek jest podstawą wszystkich innych wartości moralnych, w tym uczciwości, odpowiedzialności, solidarności, przyjaźni czy sprawiedliwości. Na koniec wniosek był jeden – aby inni traktowali nas dobrze, sami musimy grać fair – w sporcie i na co dzień.
Warsztaty „Czy ideał istnieje?” / prowadzenie Anna Marsula
Książki z cyklu „Rodzina Monet” biją ostatnio rekordy popularności wśród młodzieży, są swego rodzaju czytelniczym fenomenem. Przygody 15-letniej Hailie budzą jednak wśród dorosłych bardzo sprzeczne uczucia. Zwykła nastolatka, która w wypadku samochodowym traci ukochaną mamę i babcię, pogrążona w żałobie musi zamienić spokojny, pełen ciepła dom w Wielkiej Brytanii na luksusową willę w Pensylwanii, gdzie mieszkają jej przyrodni bracia. Zamknięci w sobie mężczyźni są zaprzeczeniem wszystkiego, co dziewczyna kojarzy z relacjami rodzinnymi. A nowa rodzina to dopiero początek przygód, w których pojawiają się ogromne pieniądze, niebezpieczeństwa i rodzinne sekrety. Czy pieniądze mogą dać szczęście? Czy luksus i spełnianie wszystkich zachcianek to wartości, do których dąży współczesna młodzież? Jak wygląda życie idealne i wreszcie – czy ideał w ogóle istnieje? Na te pytania, a także na pytanie o idealną książkę młodzieżową uczestnicy warsztatów nie potrafili jednoznacznie odpowiedzieć. Byli natomiast pewni tego, że nie warto podążać za modą, że dobrze mieć własne zdanie i w zgodzie ze sobą dokonywać wyborów (od czytelniczych zaczynając, a na życiowych kończąc).
Wydarzenie zakończyło krótkie podsumowanie działań warsztatowych. Dzięki niemu dowiedzieliśmy się, iż młodzież postrzega ożarowską Bibliotekę jako „miejsce na czasie”, w którym nie tylko są bogate zbiory, ale też pracownicy, z którymi można porozmawiać na bardzo różne tematy. Konstrukcja warsztatów pozwoliła bowiem nam – w niebanalny sposób – podzielić się swoimi pasjami i zainteresowaniami.
Na pamiątkę spotkania każdy dostał pasek do założenia na szkolnym świadectwie. Pasek wyjątkowy, bo nie czerwony, a w dowolnie wybranym kolorze. Wyjątkowy także dlatego, że każdy zawierał dobre słowo – jedną rzecz, w której uczestnicy warsztatów są najlepsi. Każdy z nas przecież jest dobry i wyjątkowy!
