Już tylko do 8 stycznia można obejrzeć wystawę, którą Biblioteka Publiczna w Ożarowie Mazowieckim przygotowała z okazji 100-letniej rocznicy urodzin Tadeusza Różewicza, wielkiego pisarza, poety, dramatopisarza, twórcy teatru absurdu, scenarzysty filmowego, prozaika, satyryka i tłumacza poezji węgierskiej. Ekspozycja prezentuje tego wybitnego artystę w obiektywie Adama Hawałeja – wieloletniego współpracownika Polskiej Agencji Prasowej, który zajmował się m.in. fotografią teatralną, a przez 20 lat uwieczniał życie Tadeusza Różewicza, zarówno prywatne, jak i zawodowe.
Rok 2021 został ogłoszony przez Sejm RP Rokiem Tadeusza Różewicza. Przygotowaną z tej okazji wystawę, prezentowaną wcześniej w głównym budynku Sejmu, nieodpłatnie udostępnił Bibliotece Publicznej w Ożarowie Mazowieckim jej organizator i przyjaciel naszej biblioteki – Poseł na Sejm RP Tomasz Zimoch.
Najlepiej widzę, kiedy zamknę oczy. Z zamkniętymi oczyma widzę miłość, wiarę, prawdę… Tadeusz Różewicz, Kartoteka
Tadeusz Różewicz, jeden z najwszechstronniejszych i najbardziej twórczych kontynuatorów literackiej awangardy w kraju i na świecie, wielokrotnie wymieniany jako kandydat do Nagrody Nobla, urodził się 9 października 1921 r. w Radomsku jako czwarty z pięciu synów Stefanii Marii z d. Gelbard i Władysława Różewicza. Uczęszczał do Gimnazjum im. Feliksa Fabianiego w Radomsku, w którym uzyskał małą maturę. Wybuch wojny przerwał jego starania o przyjęcie do Liceum Leśnego w Żyrowicach i szkoły Marynarki Handlowej w Gdyni. Młody Tadeusz Różewicz zaczął pracować jako goniec i magazynier w Kreishauptmannschafcie w Radomsku, potem jako pracownik magistracki w kwaterunku, w końcu został uczniem stolarskim w Fabryce Mebli Giętych Thonet.
W 1942 r. został zaprzysiężony w AK pod pseudonimem „Satyr”. Trafił do oddziałów leśnych, walczył z bronią w ręku od czerwca 1943 r. do listopada 1944 r. na terenie powiatów radomszczańskiego, koneckiego, włoszczowskiego, opoczyńskiego i częstochowskiego. Równocześnie pisał wiersze i prowadził pismo „Czyn Zbrojny”.
Tuż po wojnie Tadeusz Różewicz mieszkał w Częstochowie, tam też poznał Juliana Przybosia, który ściągnął go do Krakowa, gdzie młody poeta zdał maturę i został studentem historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiów jednak nie ukończył. Przyjaźnił się z reprezentantami neoawangardy krakowskiej: Tadeuszem Kantorem, Jerzym Nowosielskim, Andrzejem Wróblewskim, Andrzejem Wajdą. W 1950 r. udało mu się wyjechać na rok do Budapesztu. Po powrocie, nie mając szans na własne mieszkanie, przeniósł się do Gliwic, gdzie poślubił Wiesławę Kozłowską (z którą przeżył później 75 lat) i doczekał się dwóch synów: Kamila i Jana. To jednak trudny okres w życiu Tadeusza Różewicza – do fatalnych warunków materialnych dokłada się ostra krytyka środowiska literackiego. Dopiero śmierć Józefa Stalina w 1953 r., a następnie odwilż gomułkowska zmieniają oblicze polskiej literatury, a wraz z nim stosunek krytyki literackiej do twórczości Tadeusza Różewicza.
Gdy może, poeta podróżuje: w 1956 r. do Mongolii, rok później do Paryża, a w kolejnym roku do Chin (w ciągu kilkunastu lat spędzonych w Gliwicach ponad 20 razy wyjeżdżał za granicę). W 1968 r. przenosi się do Wrocławia, gdzie mieszka 46 lat – aż do śmierci w kwietniu 2014 r. Jego prochy złożono na cmentarzu przy kościele ewangelickim Naszego Zbawiciela w Karpaczu, zgodnie z wolą poety – miłośnika Karkonoszy.
Twórczość Tadeusza Różewicza jest wszechstronna i różnorodna, a przy tym ponadczasowa i uniwersalna, artysta w genialny sposób łączył przeciwieństwa: klasycznej, kunsztownej formy do wyrażania nowych, niekonwencjonalnych treści. Rewelacyjnie operował ironią. Jest twórcą unikatowej poetyki, zwanej od jego nazwiska stylem różewiczowskim.
Najważniejszym, najbardziej znanym i cenionym dziełem Tadeusza Różewicza jest niewątpliwie Kartoteka – dramat z 1960 r. Na uwagę zasługują też m.in.: Grupa Laokoona (1962), Świadkowie albo Nasza mała stabilizacja (1964), Stara kobieta wysiaduje (1969), Kartoteka rozrzucona i Palacz (1997); zbiory opowiadań i około 60 zbiorów wierszy i poematów.
Książki Tadeusza Różewicza doczekały się przekładu na 49 języków.
